Zwalm, 20 november 2013

Dag Ruth,

Ik ben er van overtuigd dat een interpretatie van jouw werk altijd een 'hineininterpretierung' behelst. Bij deze benadering stuit je onvermijdelijk op grenzen. Inlegkunde overheerst dan te zeer in plaats van uitlegkunde, zo is mijn vrees. De kijker, het is geweten, maakt altijd een soort 'fout' want het werk heeft zich immers al een 'autonome' plaats verworven. Maar zo eenvoudig is het allemaal niet, want het gissen kan (mag) men niet ten kwade duiden, het is immers een betekenisgenerator. Het is een manier om esthetisch-emotioneel verbonden te raken met het werk. Hij (zij), subject zijnde, doet maar zijn best als hij zoekt naar betekenis: joyeus, wakker, onverstoord, avontuurlijk, algeheel. Bij uitstek geldt dat natuurlijk voor abstract werk. In de slechtste interpretatie haalt de schilderijenbespreker het werk helemaal naar zijn eigen ervaringswereld toe. Men spreekt dan over 'anschliessung'. Nogal wiedes dat ik enige reserve koester ten aanzien van die praktijk. Kunsthistorici omzeilen dat probleem door te pogen het werk binnen een kader te benaderen. Dozen worden dan geopend en daaruit komt dan een galore aan namen van verwante kunstenaars ondersteund door inzichten die hun-dienst-al-bewezen hebben. Namen en ideeën vallen dan als het ware door de bodem van de doos. Ik hou soms van die methodiek. Maar niet altijd. Sta me daarom toe, geheel in het ijle een soort oefentocht in het luchtledige te wagen. Hier en daar zullen woorden als 'anschliessung' klinken om dan op te schuiven naar 'hineininterpretierung' toe. Soms staat er wat er staat of is een schilderij louter 'trigger', reactiegenerator. O, de door jouw toebedeelde titels, inspireerden. Toen je me vertelde dat zij soms omwille van hun klank of corpus-beeld, of 'whatever' werden gekozen, geloof ik dat graag. Meer nog, vaak vergroten ze het mysterie. De titels zijn als het ware een kapstok in de vestibule, waaraan je jouw jas hangt om je vervolgens een weg te banen naar de canapé, of stoel, of tafel toe.

Neem nu: ‘damwobbler’

Men ziet water, een waterpartij. De horizon (niet horizontaal) waardoor het water in twee splijt. Misschien regent het, maar door het wolkendek priemt de zon. Men gooit vliegaas in het water met een sierlijke beweging om te peilen wat onder water zit. De vis, denkt men. Maar een vis is een boot en dat weten ze niet van mekaar. Kunstaas.

en dan ‘hi-lo’

Een soort amplitude. Een vloeiende beweging, maar 'o wee', de knik in het midden! Hoog lijkt laag, klein (verscholen maar van invloed). Een geschilderd oxymoron. Onder het verfoppervlak zie je een bloemmotief rechts naast het wit.

en ‘forevertron’

Van beneden naar boven. Er staat iets te gebeuren vanuit het witte vlak dat nog ligt te slapen. Bovenaan een huidkleurige tremolo. Daaronder, rode gloed, een brakke zon met daaronder een berg weerspiegelend in een wateroppervlak. De bemanning slaapt nog, eentje wrijft zich in de ogen.

‘chiku’

Het lijkt een plant met een ritme, zoals alle planten over een ritme beschikken. Je denkt: de stengel (hij zit bovenaan), je denkt: bloem (ze springt open), je denkt: o, er is een lijn onderaan (het vlak zoekt balans). Het geheel zie je, maar er zit heel wat derouterends in. Alsof de plant geen plant wil zijn, maar een afbeelding ervan.

‘babacar lo’

Het is tureluurs nacht, de zon heeft zich opgerold en het licht doet de ogen toe. De slaap keert zich om en om, insomnia. Babacar Lo wrijft zich in de ogen. Een toekan krijst het oerwoud ondersteboven, aanzwellend tromgeroffel, een stortbui vult het glas. Babacar drinkt het leeg, in zijn maag rolt het water heen en weer. Alsnog kan hij de slaap niet vatten..

‘harley quin’

Zij is een fictieve superschurk uit de strips van DC comics en vaste tegenstander van Batman en een helper van de Joker. Harley Quinn maakte haar debuut in Batman: The Animated Series in de aflevering "Joker's Favor" (aflevering 22). Ze was een psychoanalist die werkte in het Arkham gekkenhuis waar de Joker zat opgesloten. Ze raakte gefascineerd door hem en wilde hem graag nader bestuderen. Naarmate ze de Joker meer leerde kennen ging ze zelfs van hem houden. Ze hielp hem zelfs een aantal maal ontsnappen. Toen ze werd betrapt, werd ze zelf opgesloten. Bij een aardbeving kon ze ontsnappen en besloot de Jokers handlanger en vriendin te worden. Om meer indruk op hem te maken besloot ze net als hij een criminele clown te worden.

‘fortune molik’

De vogelschrik. Zelf schrikbeladen wegvlerken, neen. Misschien dat hij daarom wat treurig en enigszins verbaasd naar zijn poten kijkt? De bosduiven, de belagers van het veld, cirkelen rond de totem. De boer is een kunstenaar, maar hij weet het niet.

‘yoyogi’

Is een van de grootste parken in Tokio, maar ook een schilderij van jou. Jongleren op een eenwielige fiets en tegelijkertijd de ballen in de lucht gooien. De omstaanders genieten en werpen wat munten. Hoewel, de betekenis van dit tafereel laat zich algeheel raden. Bij langdurig staren naar dit schilderij blijkt het te beschikken over een kinetische energie. Het is alsof de blauwe cirkels wentelen om een kern en er is een zoom, een bies?

‘lo-lo’

Ik weet het niet, maar waarschijnlijk raak je dermate gefascineerd door de vorm dat het lijkt of je met zijn verschijning speelt. Hier ook, je vertrekt vanuit de idee ‘vaas’, de bloemen willen afzonderlijk zien en tegelijkertijd het boeket. Er is een prettige verschuiving van het idee ‘stengel’, een plezierig omgaan met het idee ‘stamper’ of ‘meeldraden’. De salade folle zien en toch nog smakelijk de afzonderlijke partikelen verorberen, zo lijkt het wel. De toeschouwer blijft argeloos en ziet coralita, chari vari, atol, gazeuse en komo. Je schildert het, wij zien het.

Tot zover..
Hartelijke groet,
Didier Van De Steene